EWS రిజర్వేషన్: EWS రిజర్వేషన్పై సుప్రీంకోర్టు సంచలన తీర్పు
EWS రిజర్వేషన్పై సుప్రీంకోర్టు: EWS రిజర్వేషన్పై సుప్రీంకోర్టు చారిత్రాత్మక తీర్పు ఇచ్చింది. ఆర్థిక ప్రాతిపదికన సాధారణ కేటగిరీ ప్రజలకు 10 శాతం రిజర్వేషన్లు కల్పించడం రాజ్యాంగ ప్రాథమిక స్ఫూర్తికి విరుద్ధం కాదని స్పష్టం చేశారు. సుప్రీం కోర్టులోని ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల బెంచ్లో ముగ్గురు న్యాయమూర్తులు EWS రిజర్వేషన్కు అనుకూలంగా తీర్పు ఇచ్చారు. దీంతో ఆర్థికంగా బలహీన వర్గాలకు అండగా ఉండాలన్న ప్రభుత్వ నిర్ణయం కొనసాగనుంది. 2019లో కేంద్ర ప్రభుత్వం EWS కోటా కింద ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వర్గాలకు 10 శాతం రిజర్వేషన్లు కల్పిస్తూ బిల్లును తీసుకొచ్చింది.
ప్రభుత్వ నిర్ణయాన్ని సవాల్ చేస్తూ సుప్రీంకోర్టులో 30కి పైగా పిటిషన్లు దాఖలైన సంగతి తెలిసిందే. ఈ పిటిషన్లను సెప్టెంబర్ 27న విచారించిన కోర్టు.. ప్రధాన న్యాయమూర్తి యు లలిత్ నేతృత్వంలోని ఐదుగురు సభ్యుల ధర్మాసనం తీర్పును రిజర్వ్ చేసింది. జస్టిస్ దినేష్ మహేశ్వరి EWS రిజర్వేషన్కు సంబంధించి 103వ రాజ్యాంగ సవరణను సమర్థించారు. ఇది రాజ్యాంగ మౌలిక స్వరూపాన్ని ఉల్లంఘించదన్నారు. జస్టిస్ బేల ఎం త్రివేది మరియు జస్టిస్ జెబి పార్దివాలా కూడా EWS రిజర్వేషన్కు మద్దతు ఇచ్చారు.
జస్టిస్ రవీంద్ర భట్ రిజర్వేషన్కు వ్యతిరేకంగా తీర్పు చెప్పారు. ఇది ప్రాథమిక స్ఫూర్తికి అనుగుణంగా లేదు. ఎస్టీ, ఎస్సీ, ఓబీసీలను రిజర్వేషన్లకు దూరంగా ఉంచడం సరికాదన్నారు. ప్రధాన న్యాయమూర్తి ఉదయ్ ఉమేష్ లలిత్ కూడా ఆర్థిక ప్రాతిపదికన జనరల్ కేటగిరీ ప్రజలకు రిజర్వేషన్ కల్పించే నిర్ణయానికి వ్యతిరేకంగా తీర్పు చెప్పారు. ఆర్థిక కారణాలతో ఎస్సీ/ఎస్టీ/ఓబీసీ వర్గాలను రిజర్వేషన్లకు దూరంగా ఉంచడం వివక్షతో కూడుకున్నదన్నారు. ఈ విషయంలో జస్టిస్ భట్ అభిప్రాయానికి ఆయన మద్దతు తెలిపారు. అయితే సుప్రీంకోర్టు 3:2 మెజారిటీతో EWS రిజర్వేషన్లకు గ్రీన్ సిగ్నల్ ఇచ్చింది.
ఆర్థిక ప్రాతిపదికన సాధారణ కేటగిరీ ప్రజలకు 10 శాతం రిజర్వేషన్లు కల్పించేందుకు 2019 జనవరి 8న కేంద్ర ప్రభుత్వం లోక్సభలో బిల్లును ప్రవేశపెట్టిన సంగతి తెలిసిందే. ఈ బిల్లుకు అనుకూలంగా 323 ఓట్లు రాగా, వ్యతిరేకంగా 3 ఓట్లు వచ్చాయి. కేంద్రం నిర్ణయాన్ని నిరసిస్తూ డీఎంకే, వామపక్షాల ఎంపీలు ఓటింగ్లో పాల్గొనలేదు. EDBUS బిల్లును జనవరి 10, 2019న రాజ్యసభలో ప్రవేశపెట్టారు. 165 మంది ఎంపీలు అనుకూలంగా ఓటు వేయగా, 7 మంది ఎంపీలు వ్యతిరేకంగా ఓటు వేశారు.
జనవరి 31, 2019న, కేంద్ర ప్రభుత్వం EDBUS రిజర్వేషన్కు సంబంధించి నోటిఫికేషన్ను విడుదల చేసింది. ఆర్థికంగా వెనుకబడిన అగ్రవర్ణాలకు ఉద్యోగాలు కల్పించేందుకు 103వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా ఆర్టికల్ 15 మరియు 16కి క్లాజ్ (6) జోడించబడింది. దేశవ్యాప్తంగా విద్యా సంస్థలు ఉద్యోగాల్లో 10 శాతం రిజర్వేషన్లు కల్పిస్తున్నట్లు ప్రకటించాయి.
ఫిబ్రవరి 2020లో, ఐదుగురు విద్యార్థులు EWS రిజర్వేషన్కు వ్యతిరేకంగా మధ్యప్రదేశ్ హైకోర్టులో పిటిషన్ వేశారు. ఎస్సీ, ఎస్టీ, ఓబీసీలను 10 శాతం ఈడబ్ల్యూఎస్ రిజర్వేషన్ల నుంచి మినహాయించారు.. ఇది రాజ్యాంగ మౌలిక స్ఫూర్తికి విరుద్ధం. కేంద్రం తీసుకున్న ఈ నిర్ణయానికి వ్యతిరేకంగా తమిళనాడు అధికార పార్టీ డీఎంకే సహా పలువురు సుప్రీంకోర్టులో పిటిషన్ వేశారు.
అప్పటి అటార్నీ జనరల్ కేకే వేణుగోపాల్, సొలిసిటర్ జనరల్ తుషార్ మెహతాతో సహా సీనియర్ న్యాయవాదుల వాదనలు విన్న తర్వాత ఈడబ్ల్యూఎస్ రిజర్వేషన్ రాజ్యాంగ ప్రాథమిక నిర్మాణాన్ని ఉల్లంఘిస్తుందా అనే చట్టపరమైన ప్రశ్నపై సెప్టెంబర్ 27న సుప్రీంకోర్టు తీర్పును రిజర్వ్ చేసింది. విద్యావేత్త మోహన్ గోపాల్ సెప్టెంబర్ 13న EWS రిజర్వేషన్ను వ్యతిరేకిస్తూ ధర్మాసనం ముందు వాదించారు. కేంద్ర ప్రభుత్వ నిర్ణయం బ్యాక్ డోర్ రిజర్వేషన్ అనే భావనను నాశనం చేసే ప్రయత్నం. తాజాగా ఈడబ్ల్యూఎస్ రిజర్వేషన్లపై కేంద్ర ప్రభుత్వం తీసుకున్న నిర్ణయాన్ని సుప్రీంకోర్టు సమర్థించింది.