లోక్సభ ఎన్నికల నేపథ్యంలో ఈసారి పూర్తి స్థాయి బడ్జెట్ ఉండదు. దీంతో 2024-25 మధ్యంతర బడ్జెట్ను ఫిబ్రవరి 1న ప్రవేశపెట్టేందుకు ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ సన్నాహాలు చేస్తున్నారు.
ఈ బడ్జెట్లో భారీ మార్పులు, పథకాలకు ఆస్కారం లేదు. అయితే ఇది కొత్త ప్రభుత్వం తీసుకురానున్న పూర్తి బడ్జెట్కు సూచిక. దీంతో ఆయా రంగాల నిపుణులు మధ్యంతర బడ్జెట్ పై అంచనాలు విడుదల చేస్తున్నారు. మహిళా సాధికారత విషయంలో కేంద్రం ఏమైనా ప్రయత్నం చేస్తుందా లేదా అని అతివలు ఎదురుచూస్తున్నారు.
బడ్జెట్లో ఆధునిక భారతీయ మహిళలు ఎలాంటి మార్పులను ఆశిస్తున్నారో చూద్దాం.
ఈ ఏడాది బడ్జెట్లో ఇందిరాగాంధీ జాతీయ వితంతు పింఛను పథకం, నిర్భయ నిధి, సక్షం అంగన్వాడీ, పోషణ్కు కేటాయింపులతో మహిళా సంక్షేమ పథకాలపై కేంద్రం దృష్టి సారిస్తుంది. ఇవే కాకుండా ఇతర సంక్షేమ పథకాలు, మహిళలు రాష్ట్ర స్థాయిలో కొనసాగాలన్నారు.
Expectations of Modern Women
గత దశాబ్ద కాలంలో మహిళలకు బడ్జెట్ కేటాయింపులు 30 శాతం పెరిగాయి. ఈ బడ్జెట్ లోనూ కేటాయింపులు పెంచాలని అతివలు కోరుతున్నారు. ప్రత్యక్ష నగదు బదిలీని సులభతరం చేసే పథకాలు ఆశించబడతాయి. అదేవిధంగా మహిళా రైతులకు పెట్టుబడి కోసం అందించే ఆర్థిక సాయాన్ని రూ.12 వేల వరకు పెంచాలన్నారు.
ఈ ఏడాది బడ్జెట్లో మహిళలకు వడ్డీలేని రుణాలు అందించాలన్నారు. అలాగే, 7.5 శాతం వడ్డీతో 2 సంవత్సరాలకు 2 లక్షల వరకు ఆదా చేసేందుకు మహిళా సమ్మాన్ సేవింగ్స్ సర్టిఫికెట్ తీసుకురావాలన్నారు.
81 లక్షల మంది గ్రామీణ మహిళలు స్వయం సహాయక సంఘాలను ఏర్పాటు చేసుకున్నారు. తమ ఉత్పత్తుల ముడిసరుకు, మార్కెటింగ్కు అవసరమైన నిధులను కేంద్రం సమీకరించనుంది. మహిళా పారిశ్రామికవేత్తలను ప్రోత్సహించేందుకు ప్రభుత్వం పలు ఈజీ ఫండింగ్ పథకాల ద్వారా చర్యలు తీసుకుంటోంది.
Economic Growth, Economic Discipline
బడ్జెట్ అంటే కేవలం సంక్షేమ పథకాలే కాదు. ఇది ఆర్థిక వృద్ధిని పెంచడం మరియు ఆర్థిక క్రమశిక్షణను కొనసాగించడంపై కూడా దృష్టి పెడుతుంది. గ్రామీణ మరియు పట్టణ ప్రాంతాల్లో డిమాండ్ను పెంచడానికి మరియు మొత్తం ఆర్థిక వృద్ధిని ప్రోత్సహించడానికి చర్యలు తీసుకోబడతాయి. రానున్న ఎన్నికలను దృష్టిలో ఉంచుకుని బడ్జెట్లో ఆర్థిక క్రమశిక్షణపై దృష్టి సారించే అవకాశం కనిపిస్తోంది. మితమైన పెట్టుబడుల ఉపసంహరణ లక్ష్యాలను అమలు చేయవచ్చు. ఆర్థిక వృద్ధిలో ఆశించిన పెరుగుదలతో, మధ్యంతర బడ్జెట్ FY25 కోసం అధిక ప్రత్యక్ష పన్నుల వసూళ్లను అంచనా వేసే అవకాశం ఉంది.
మొత్తం పన్ను వసూళ్లలో 12-13% వృద్ధిని లక్ష్యంగా పెట్టుకోవచ్చు. ఇది FY24లో 14%తో పోలిస్తే కొంచెం తక్కువగా ఉంటుందని అంచనా వేయబడింది.
